We doen bijna elke dag boodschappen, maar hoeveel van ons lezen de verpakking van de producten die we kopen? Het gewicht van de producten die we in het mandje leggen kan verkeerd zijn, de houdbaarheidsdatum kan verstreken zijn. Bovendien bevatten veel voedingsmiddelen die ongecontroleerd in de open lucht worden verkocht misschien niet de ingrediënten waarvan wordt beweerd dat ze erin zitten. Daarom is het heel belangrijk om de etiketinformatie van de producten te lezen. Dus wat betekenen de etiketten? Waar moeten we op letten tijdens het winkelen? We spraken met voedingsingenieur Ebru Akdağ.
Hoewel het bewustzijn over de inhoud van kant-en-klare levensmiddelen de afgelopen jaren is toegenomen, is het nog steeds niet op het gewenste niveau. Hoewel er bewuste consumenten zijn die willen weten wat het voedsel dat ze eten en drinken bevat en dienovereenkomstig gezond en evenwichtig willen eten, is het aantal mensen dat voedsel koopt zonder naar de inhoud te kijken ook vrij hoog.
Gezondheidsclaims op de voorkant van de verpakking van voedingsmiddelen moedigen ons ook aan om dat product te kopen. De gezondheidsclaims op sommige producten kunnen echter misleidend zijn. Dus garandeert het feit dat een product claims maakt over de inhoud zoals 'natuurlijk, suikervrij, light' dat het gezond is?
Dit is waar de gewoonte om voedseletiketten te lezen om de hoek komt kijken. De enige manier om te begrijpen of de gezondheidsclaim op de verpakking van het product echt is of niet, is door het informatielabel op de achterkant te lezen.
Dus hoe kunnen we als consumenten bewust voedsel consumeren? Hoe moeten we productetiketten lezen? Misleiden productverpakkingen ons? Wat zijn onze rechten als consument? We spraken met voedingsingenieur Ebru Akdağ.
1) Wat betekent het dat producten met het label aardbei of hazelnoot bijna geen van deze ingrediënten bevatten?
Akdağ begon met te zeggen dat het niet mogelijk is om de consument te misleiden als de etikettering in overeenstemming is met de wettelijke voorschriften. Akdağ zei dat in sommige gevallen de smaak van het geconcentreerde voedsel veel dominanter kan zijn en gaf het volgende voorbeeld:
"Het droogproces verwijdert overtollig water en zorgt voor een intensere aardbeiensmaak in een kleiner volume. Het is dus voldoende om kleine hoeveelheden te gebruiken om het product de gewenste eigenschappen te geven. Net als de meeste fruitsoorten bevatten aardbeien ongeveer 90 procent water. Aardbeienpuree bevat ongeveer 15 procent water. Met andere woorden, 1 kilogram aardbeienpuree wordt verkregen uit ongeveer 6 kilogram aardbeien."
Aan de andere kant verklaarde Akdağ dat als een product wordt vermeld dat niet volgens de wettelijke voorschriften is geproduceerd, dit fraude is en bestraft moet worden, en hij legde uit hoe de wettelijke voorschriften zijn volgens de Turkse Food Codex Consumer Information and Labelling Regulation:
"Afbeeldingen en illustraties op voedseletiketten, advertenties, brochures en websites kunnen meer invloed hebben op consumenten dan de naam van het levensmiddel en andere beschrijvende vermeldingen. Deze afbeeldingen en illustraties moeten aan hetzelfde toezicht en dezelfde controle worden onderworpen als misleidende termen en zinnen. Achtergrondafbeeldingen en foto's mogen de consument niet misleiden over het type, de samenstelling, de kwaliteit of de oorsprong van het levensmiddel. Als een afbeelding van groenten en fruit wordt gebruikt op het etiket van een levensmiddel dat volledig op smaak is gebracht met aroma's in plaats van groenten en fruit, moet het feit dat het levensmiddel "gearomatiseerd" is worden benadrukt waar de afbeelding zich bevindt of moet worden vermeld dat het "gearomatiseerd" is."
2) Is het feit dat een product claims bevat zoals 'natuurlijk, suikervrij, light' een garantie dat het gezond is?
"Een voedingsmiddel kan op zichzelf niet worden gecategoriseerd als gezond of ongezond. Wat een voedingsmiddel gezond of ongezond maakt, is hoe het het lichaam beïnvloedt van de persoon die het consumeert, de dosis van consumptie en de betrouwbaarheid ervan." Akdağ stelde dat de "natuurlijk is gezond"-benadering een verkeerde gevolgtrekking is waar we vaak in trappen zonder het te beseffen.
Akdağ verklaarde dat het feit dat er veel mensen zijn die hun leven hebben verloren door het eten van paddenstoelen in de natuur een van de eenvoudigste voorbeelden hiervan is, en dat voedingsmiddelen zoals fruit, groenten, vlees en eieren die kunnen worden bereid voor consumptie zoals ze uit de natuur komen, worden geclassificeerd als natuurlijk.
Akdağ vestigde de aandacht op het feit dat het een misvatting is dat sommige voedingsmiddelen met de uitdrukking "bevat geen toegevoegde suiker" suikervrij worden geacht, en legde deze situatie als volgt uit:
"Van nature kan een voedingsmiddel suiker bevatten zonder toegevoegde suiker. Aan de andere kant is het een vergissing om suiker uit fruit, honing, onschuldige melasse en geraffineerde suiker tot de boeman te verklaren. Ja, de vezels, vitamines of mineralen die we binnenkrijgen bij het eten van fruit zijn een voordeel. Maar als we alleen aan de suikermolecule denken, is suiker suiker. Het lichaam begrijpt niet waar de suiker vandaan komt wanneer het deze metaboliseert. Met andere woorden, dessertrecepten met melasse en honing bevatten niet minder calorieën dan recepten met suiker zelf."
Akdağ benadrukte ook dat het feit dat een product licht is, niet betekent dat het zeer caloriearm is en onbeperkt geconsumeerd kan worden: "Het product kan minder calorieën bevatten dan zijn tegenhangers, maar dit betekent niet dat het nog steeds zeer caloriearm is."
Akdağ herhaalde dat de kwestie terugkomt op voedselgeletterdheid, omdat alle veilige voedingsmiddelen die volgens de regels worden geproduceerd en geëtiketteerd een tabel met voedingswaarden en waarschuwingen voor allergenen hebben, en het is onze plicht als consument om deze te lezen.
3) Is het legaal en correct om een zeer laag percentage ingrediënten als aroma in producten te gebruiken?
Akdağ verklaarde dat de limieten van aromastoffen en welke aromastoffen aan welke producten mogen worden toegevoegd, worden geregeld door wettelijke regels en dat producenten verplicht zijn zich hier te houden aan de minimum- en maximumlimieten, en dat de basis hiervan is gebaseerd op de relevante regelgeving in de EU en dat elke praktijk die in de EU niet is toegestaan, ook niet is toegestaan in ons land:
"Soms kunnen deze limieten te laag zijn, wat eigenlijk wordt bepaald door de smaak en smaakbalans van de consument. Als je bijvoorbeeld de hoeveelheid smaak die je in een product stopt te hoog maakt, kunnen er sensorische eigenschappen ontstaan die consumenten misschien niet willen en wordt het product mogelijk niet geaccepteerd."
Met de wet die in november 2020 is gepubliceerd, zijn de straffen die worden opgelegd om imitatie of vervalsing in levensmiddelen of diervoeders en handelingen die de menselijke gezondheid schaden te voorkomen, aanzienlijk verhoogd. Het doel van het verhogen van de straffen is het beschermen van de afschrikking en de menselijke gezondheid.
VOEDSELADDITIEVEN BESTONDEN DUIZENDEN JAREN GELEDEN AL
4) Er worden ook additieven gebruikt in producten. Deze stoffen worden als codes vermeld in het gedeelte "Ingrediënten" van de verpakkingen. Kunt u een korte uitleg geven over deze stoffen die E-codes worden genoemd?
"De definitie van levensmiddelenadditieven in de Turkse Food Codex is 'of het nu voedingswaarde heeft of niet, het wordt niet als voedsel op zichzelf geconsumeerd en wordt niet gebruikt als een kenmerkend bestanddeel van voedsel, als gevolg van het feit dat het of zijn bijproducten voor een technologisch doel aan voedsel worden toegevoegd tijdens de productie, behandeling, verwerking, bereiding, verpakking, vervoer of opslag, "Akdağ zei dat levensmiddelenadditieven worden gebruikt voor doeleinden zoals het beschermen van ons voedsel tegen microben en oxidatie die de menselijke gezondheid aantasten, het beschermen en verbeteren van de voedingswaarde, sensorische eigenschappen (smaak, geur, kleur, textuur) van ons voedsel.
Akdağ benadrukte dat hoewel het gebruik van levensmiddelenadditieven in ons leven wordt gezien als een gevolg van modernisering en industrialisering, het in werkelijkheid dateert van duizenden jaren geleden en verklaarde dat de Egyptenaren kleur- en smaakstoffen gebruikten en de Romeinen chemicaliën zoals kaliumnitraat en kruiden als conserveringsmiddelen.
Tegenwoordig zijn levensmiddelenadditieven, die na jaren van uitgebreid wetenschappelijk onderzoek zijn goedgekeurd door internationale autoriteiten, de strengst gecontroleerde chemicaliën voor de bescherming van de menselijke gezondheid. Je hoeft niet bang te zijn voor chemicaliën, want alles in de natuur bestaat uit chemicaliën.
Akdağ verklaarde dat eerst het niveau wordt bepaald waarbij geen negatief effect wordt waargenomen bij levenslange consumptie in het meest gevoelige proefdier voor het onderzochte additief, en dat het aanvaardbare dagelijkse innameniveau wordt bepaald door een veiligheidsfactor toe te voegen. Akdağ verklaarde dat al deze onderzoeken worden geëvalueerd door JECFA, het comité van deskundigen dat gezamenlijk wordt gevormd door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO), en dat E-codes worden toegekend aan veilig te gebruiken levensmiddelenadditieven die al deze processen met succes hebben doorstaan.
Akdağ verklaarde dat de praktijk in ons land volledig in overeenstemming is met de internationale normen en dat E-codes worden geclassificeerd op basis van hun gebruikskenmerken en legde in de onderstaande tabel uit welke E-code in welk bereik in welke functieklasse valt.
ALS WE LEVENSMIDDELENADDITIEVEN UIT ONS LEVEN SCHRAPPEN, ZULLEN WE EEN TOENAME VAN CHRONISCHE ZIEKTEN, EPIDEMIEËN EN HONGERSNOOD ERVAREN
5) Hoe en in welke hoeveelheden moeten deze stoffen worden gebruikt? Zijn ze schadelijk voor de menselijke gezondheid?
Ebru Akdağ legde het proces van het toevoegen van additieven aan voedingsmiddelen als volgt uit:
"Voor een additief wordt de waarde bepaald die geen enkel orgaan of fysiologisch systeem zal beïnvloeden bij levenslange dagelijkse consumptie door het meest gevoelige proefdier. Deze waarde wordt gedeeld door de veiligheidsfactor om de toegestane concentratie voor gebruik als levensmiddelenadditief te bepalen. De veiligheidsfactor wordt toegepast als een minimum van 100, en als er onzekerheid is, wordt deze verder verhoogd. Met andere woorden, het toegestane gebruiksniveau voor een levensmiddelenadditief dat aan alle veiligheidsvoorwaarden voldoet, is 1 op 100 van de dosis waarbij geen schadelijke effecten worden waargenomen, zelfs in de meest gevoelige situatie. Bovendien mag, ongeacht de dosis, geen enkel kankerverwekkend en/of genotoxisch (genen beschadigend) levensmiddelenadditief worden gebruikt."
Akdağ benadrukte dat als we vandaag de dag levensmiddelenadditieven uit ons leven schrappen, we te maken zullen krijgen met een toename van chronische ziekten, epidemieën, hongersnood en ondervoeding. Hij benadrukte dat levensmiddelenadditieven veilig zijn voor een gezond individu wanneer ze worden geconsumeerd in overeenstemming met de voorschriften en in de aanbevolen dosis, maar dat het belangrijk is om diversiteit in voeding te behouden om voortdurende blootstelling aan hetzelfde levensmiddelenadditief te voorkomen.
Misleiden voedselverpakkingen ons Wat de etiketten betekenen Hier zijn de waarschuwingen van een voedingsingenieur en de producten die je volgens hem niet moet kopen
5) Hoe moeten we productetiketten lezen als we verpakte producten kopen?
"Allereerst moeten de voedingswaarden, houdbaarheidsdatum en allergeneninformatie worden gecontroleerd," zei Akdağ en herinnerde eraan dat het verschil tussen de houdbaarheidsdatum en de aanbevolen consumptiedatum niet mag worden vergeten.
Akdağ zei: "Het is noodzakelijk om naar de voedingswaarden te kijken, het gedeelte met ingrediënten te controleren en ook de zinnen die consumenten informeren over het product. Het 'Geen transvet'-logo geeft bijvoorbeeld aan dat het product minder dan 1 procent transvet bevat."
KOOP DEZE NIET
5) Is er een stof of bestanddeel dat nooit in de inhoud van het product mag zitten, waarvan je zegt: 'Niet kopen als dit aanwezig is'?
Akdağ zei dat als alle stoffen in de inhoud van het product zijn geproduceerd in overeenstemming met de wet, ze veilig zijn als ze niet te veel worden geconsumeerd, dus er is geen stof om te zeggen "Niet kopen als je dit hebt", en waarschuwde dat als je een voedselallergie of voedselintolerantie hebt, je ze zeker moet controleren.
Akdağ noemde de producten waarvan hij zou zeggen "Niet kopen" als volgt:
"Producten die in de open lucht worden verkocht, waar geen toezicht op is, hoe ze worden geproduceerd en onder welke omstandigheden ze worden bewaard, zijn onbekend. Rauwe melk, openlijk verkochte tomatenpasta's, kruidenmengsels en noten behoren tot deze producten. Deze waarschuwing geldt echter voor alle producten die ongecontroleerd in de open lucht worden verkocht zonder de goedkeuring en controle van het ministerie."
6) Het gebruik van plantaardige ingrediënten in plaats van vlees bij het maken van worst is een truc die alleen kan worden begrepen in laboratoriumonderzoek. Dus waar moeten consumenten op letten als ze worst kopen? Is het mogelijk om te begrijpen of de worst gezond is of niet?
"Volgens de Turkse voedselcodex is het verboden om plantaardig eiwit aan worst toe te voegen. Het is niet mogelijk om visueel te zien of de worst een voedselveiligheidsrisico met zich meebrengt (behalve in gevallen zoals schimmelvorming, enz.)." Akdağ verklaarde dat de manier om de fraude in worsten te begrijpen, zoals in veel voedingsmiddelen, laboratoriumanalyses zijn, het is in de meeste gevallen onmogelijk voor ons om dit met de ogen van de consument te onderscheiden, dus om het risico te minimaliseren, moeten we aandacht besteden aan de producten die in de open lucht worden verkocht of worden verkocht tegen een waarde die ver onder de marktwaarde ligt, en moeten we de voorkeur geven aan worsten van bekende merken die op veilige punten worden verkocht.
Tijdens de inspecties die de autoriteiten de afgelopen maanden hebben uitgevoerd, werd ontdekt dat er op sommige markten worst werd verkocht die was gemaakt van gras in plaats van vlees. Toen monsters werden verzameld en geanalyseerd in het laboratorium, werden frauduleuze worsten ontdekt die alleen met gras waren geproduceerd zonder gebruik te maken van dierlijke cellen. De afgelopen maanden werd de "Verordening tot wijziging van de Turkse voedselcodexverordening", opgesteld door het ministerie van Land- en Bosbouw, opnieuw gepubliceerd in het Staatsblad en in werking getreden. Dienovereenkomstig werd besloten dat "geen ander voedingsbestanddeel dan granaatappel, granaatappelsap, granaatappelsapconcentraat en water aan granaatappelsiroop mag worden toegevoegd".
ANDERE NOMENCLATUUR DIE VERWARRING VEROORZAAKT
7) Er worden producten verkocht onder namen als granaatappelsaus, granaatappelsaus, granaatappelzure saus, granaatappelsiroop en granaatappelzure siroop. Producten die niet aan de binnenlandse markt mogen worden geleverd, zullen na 30 juni 2024 niet meer op de markt verkrijgbaar zijn. Wat wilt u zeggen over deze kwestie?
"Granaatappelsiroop is een product dat wordt verkregen door de suiker in granaatappelsap te karamelliseren en het sap in te dampen. Granaatappelsiroop wordt verkregen door het granaatappelsap uit te persen. Deze siroop wordt ingedikt met hitte en zo wordt granaatappelsiroop verkregen. Het is een soort saus die wordt verkregen door de granaatappelvruchten te extraheren, te persen en uit te lekken, vervolgens het water bij een bepaalde temperatuur in een vacuümketel te verdampen, het concentraat te verkrijgen, het te verdunnen met gezuiverd water en glucosestroop, zuurregulator, kleurstof en conserveermiddel toe te voegen. In feite staat er granaatappelzure saus op het product, maar omdat de meeste consumenten niet veel aandacht besteden aan de productnaam en het kopen met de gedachte dat het granaatappelzuur is, werd er een dergelijke wettelijke regeling gemaakt. Door de granaatappelzure sauzen van de markt te halen, zal deze verwarring verdwijnen." Akdağ verklaarde dat het er hier om gaat de kennis van consumenten over voeding te vergroten.
Akdağ zei dat er andere nomenclaturen kunnen zijn die verwarring veroorzaken bij consumenten en dat volgens een onderzoek ongeveer 80 procent van de consumenten in ons land het verschil niet weet tussen de "uiterste houdbaarheidsdatum" en de "aanbevolen consumptiedatum", wat een van de meest elementaire informatie is:
"Voedseleducatie en de juiste voedingsprincipes moeten vanaf het basisonderwijs worden opgenomen in scholen, zodat consumenten weloverwogen keuzes kunnen maken als ze oud genoeg zijn om hun eigen voedselkeuzes te maken."
Nederlands 
Türkçe 
English 
Deutsch 
Français 
Italiano 
Español