Wat we eten en hoe dit voedsel wordt geproduceerd heeft invloed op zowel onze gezondheid als het milieu. Voedsel moet worden verbouwd, verwerkt, vervoerd, gedistribueerd, bereid, geconsumeerd en soms weggegooid. Elk van deze stappen veroorzaakt broeikasgassen die de zonnewarmte vasthouden en bijdragen aan klimaatverandering. Ongeveer een derde van alle door de mens veroorzaakte broeikasgasemissies houdt verband met voedsel.

Het grootste deel van de voedselgerelateerde broeikasgassen is afkomstig van landbouw en landgebruik. Bijvoorbeeld methaan uit het verteringsproces van vee, lachgas uit kunstmest die wordt gebruikt voor de productie van gewassen, koolstofdioxide uit het kappen van bossen om landbouwgrond uit te breiden, kunstmestbeheer, andere landbouwemissies, rijstteelt, verbranding van gewasresten en brandstofgebruik op boerderijen dragen allemaal bij aan broeikasgassen.

Een veel kleiner deel van de broeikasgasemissies van voedsel is afkomstig van processen zoals het koelen en transporteren van voedsel, industriële processen zoals de productie van papier en aluminium voor verpakkingen en het beheer van voedselafval.

Welk voedsel veroorzaakt hoeveel broeikasgassen?

Gıdaların iklim etkisi, sera gazı emisyon yoğunluğu cinsinden ölçülür. Emisyon yoğunluğu, kilogram gıda, gram protein veya kalori başına kilogram “karbondioksit eşdeğerleri” – sadece CO2’yi değil tüm sera gazlarını içerir – olarak ifade edilir.

Dierlijke voedingsmiddelen, vooral rood vlees, zuivelproducten en gekweekte garnalen, worden over het algemeen geassocieerd met de hoogste uitstoot van broeikasgassen. Dit komt doordat

– Et üretimi genellikle ağaçların kesilmesiyle oluşan ve ormanlarda depolanan karbondioksiti serbest bırakan geniş otlaklar gerektirir.

– İnekler ve koyunlar otları ve bitkileri sindirirken metan açığa çıkartır.

– Sığırların otlaklardaki atıkları ve sığır yemi için kullanılan mahsullerde kullanılan kimyasal gübreler, bir başka güçlü sera gazı olan azot oksit yayar.

– Karides çiftlikleri genellikle önceden büyük miktarlarda karbon emen mangrov ormanlarıyla kaplı kıyı arazilerini işgal etmesiyle ilişkilidir. Karideslerin büyük karbon ayak izi, esasen karides çiftlikleri oluşturmak için mangrovlar kesildiğinde atmosfere salınan depolanmış karbondan kaynaklanmaktadır.

Plantaardig voedsel, zoals fruit en groenten, volle granen, bonen, erwten, noten en linzen, gebruiken over het algemeen minder energie, land en water en hebben een lagere broeikasgasintensiteit dan dierlijk voedsel.

– Emisyonlar, yalnızca karbondioksiti değil aynı zamanda aynı küresel ısınma potansiyeline sahip karbon dioksit eşdeğerlerine dönüştürerek metan ve nitröz oksit gibi diğer sera gazlarını da hesaba katan kilogram karbondioksit eşdeğeri kgCO2eq cinsinden ölçülür.

Hoe kunnen voedselgerelateerde emissies worden verminderd? 

Het terugdringen van de uitstoot van de voedingssector vereist veranderingen in alle stadia, van producenten tot consumenten.

Waar nodig kan een verschuiving van voedselsystemen naar plantrijke diëten, gericht op meer plantaardige eiwitten (bonen, kikkererwten, enz.), leiden tot een aanzienlijke vermindering van de voedselemissies. Dierlijke producten blijven een belangrijke bron van voedselzekerheid, voeding en bestaansmiddelen voor een groot aantal plattelandsbewoners wereldwijd. Verbeterde voeders en voedertechnieken kunnen de hoeveelheid methaan verminderen die vrijkomt bij de vertering van vee, evenals de hoeveelheid gas die vrijkomt bij de ontbinding van mest. Betere landbouwpraktijken, zoals een beter beheer van mest en kunstmest, methoden om de bodem gezond te houden en zo koolstof op te slaan, wisselbegrazing en herstel van aangetast land, kunnen helpen om de uitstoot van broeikasgassen aanzienlijk te verminderen.

Aynı zamanda, gıda israfını azaltmak çok önemlidir. Her yıl yaklaşık 1 milyar ton gıda -dünya çapında tüketicilere sunulan tüm gıdaların yüzde 17’si- çöp kutularına atılmaktadır. Bu gıdayı üretmek, taşımak ve çürümeye bırakmak, küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 8’inden fazlasına katkıda bulunmaktadır.

Als voedselverspilling een land zou zijn, zou het het op twee na meest uitstotende land ter wereld zijn.

https://www.un.org/en/climatechange/science/climate-issues/food